Bugün sizlerle, “Fotoğraf ile Görsel Hikaye Anlatımı” konusunu inceleyelim istiyorum. Çünkü son dönemde yoğun olarak kullanılmaya başlanılan bu terimi anlamak ve doğru şekilde kullanmak gerektiğini düşünüyorum.  

Haydi buyurun… 

“Görsel Hikaye Anlatımı” kavramı içerisindeki “Hikaye” ifadesini alalım ve biraz buna bakalım. 

Sanırım hepimiz hikaye dinlemiş ve anlatmışızdır. O halde nedir Hikaye? 

Türk dil kurumunun sözlüğüne göre hikaye,  gerçek veya tasarlanmış olayları anlatan düzyazı türü, öykü. Bir olayın sözlü veya yazılı anlatılması anlamına geliyor.  

Bir hikayenin varlığından söz etmek için içinde bazı unsurların olması gerekli. Bunlara bakacak olursak: 

1) Tema – Konu 

Tema: Hikayedeki temel duygu veya kavram temadır. Soyuttur. Geneldir. Yanlızlık, aşk, umut, yaşama sevinci vb.  

Konu: Somut bir durumu veya sorunu ifade eder. Örneğin “yalnızlık” temasını “dağ başındaki bir ağacın yalnızlığını“ konu edinerek anlatabiliriz. 

Literatüre göre konu iki tarzda hikaye edilebiliyor.  

Maupassant tarzı: Hikayede asıl olan “olay” dır. Okuyucunun hikayeyi çok fazla yorumlamasına/hayal etmesine imkan verilmez. Çünkü, hikayedeki olay, mantıklı bir seyir halinde takip eder. Kişilerin portreleri ve olaylar, özenle ve ayrıntılı olarak çizilir.  

Çehov tarzı: Hikayede asıl olan “olay” değildir. Hikaye, sona erdiği zaman her şey bitmiş değildir. Hikaye, asıl bundan sonra da devam edecektir. Zira, kişiler tamamıyla tanıtılmadığı, olaylarda kesinlik hakim olmadığı için okuyucunun hayal kurması ve kendine göre yorumlar yapması beklenir. 

2) Olaylar Zinciri 

Problem: Hikayeyi oluşturan bir problem, bir sorun olması gerekiyor. 

Engeller: Bu problem veya sorunun kolayca çözümlenivermesini engelleyen birtakım unsurlar olması gerekiyor. 

Doruk noktası: Probelemin bir yerde doruk yapması ve izleyicide heyecan uyandırması gerekiyor. 

Çözüm: Olumlu veya olumsuz bir şekilde hikayenin bir çzöüme ulaşması gerekiyor. 

Zaman dilimi: Bütün bu olaylar zincirinin bir zaman diliminde geçmesi gerekiyor.  

3) Ortam 

Yer: Hikayemizin geçtiği bir yer olmalı 

Zaman: Hikaye kesin veya göreceli bir zamanı işaret etmeli 

Genel şartlar: Hikayenin geçtiği ortamdaki genel şartlar tanımlanmalı 

4) Karakter(ler) 

Görünüş Tarzı: karakterlerin görünüşünü 

Hareket tarzı: hareket tarzını 

Konuşma tarzı: konuşma tarzını 

Düşünce tarzını: düşünce tarzını hikaye bize anlatabilmeli 

5) Anlatıcının pozisyonu 

Tamamen dışarıdan bir bakış ile 

Olayın içindeki bir gözlemci gözüyle 

Veya olayı yaşayan kahraman gözüyle aktarılması gerekiyor.  

Madem ki fotoğraf ile görsel hikaye anlatacağız, o halde her bir hikaye bileşenini fotoğraf ile ifade etmek mümkün mü buna bir tablo üzerinde bakalım: 

HİKAYE BİLEŞENLERİ  FOTOĞRAF 
TEMA ve konu Maupassant Uygun 
 Çehov Uygun 
OLAYLAR ZİNCİRİ Problem SEÇİLMİŞ BİR AN İÇİN UYGUN 
 Engeller SEÇİLMİŞ BİR AN İÇİN UYGUN 
 Doruk SEÇİLMİŞ BİR AN İÇİN UYGUN 
 Çözüm SEÇİLMİŞ BİR AN İÇİN UYGUN 
 Zaman Dilimi İmkansız 
ORTAM Yer Uygun 
 Zaman Uygun 
 Genel Şartlar Uygun 
KARAKTER(LER) Görünüş Uygun 
 Hareket Tarzı ÇOK KISITLI 
 Konuşma Tarzı İmkansız 
 Düşünce Tarzı ÇOK KISITLI 
BAKIŞ AÇISI Dışarıdan Uygun 
 Gözlemleyen Uygun 
 Yaşayan Zor 

 

Peki buradaki kısıtlarımızı ortadan kaldırmak için fotoğraf değil de fotoğraf serisi kullanacağımızı düşünsek tablomuz ne hale gelir? 

HİKAYE BİLEŞENLERİ  FOTOĞRAF FOTOĞRAF SERİSİ 
TEMA ve konu Maupassant Uygun Uygun 
 Çehov Uygun Uygun 
OLAYLAR ZİNCİRİ Problem Hepsini birden aktarmak çok zor.  Seçilmiş bir an aktarılabilir. uygun 
 Engeller  uygun 
 Doruk  uygun 
 Çözüm  uygun 
 Zaman Dilimi İmkansız uygun  
ORTAM Yer Uygun Uygun 
 Zaman Uygun Uygun 
 Genel Şartlar Uygun Uygun 
KARAKTER(LER) Görünüş Uygun Uygun 
 Hareket Tarzı ÇOK KISITLI kısmen 
 Konuşma Tarzı İmkansız İmkansız 
 Düşünce Tarzı ÇOK KISITLI İmkansız 
BAKIŞ AÇISI Dışarıdan Uygun Uygun 
 Gözlemleyen Uygun Uygun 
 Yaşayan Zor Zor 

 

Kısıtlarımızın tamamı ortadan kalkmadı. Şimdi de tabloya video + ses ekleyelim bakalım ne olacak? 

HİKAYE BİLEŞENLERİ  FOTOĞRAF FOTOĞRAF SERİSİ VİDEO+SES 
TEMA ve konu Maupassant Uygun Uygun Uygun 
 Çehov Uygun Uygun Uygun 
OLAYLAR ZİNCİRİ Problem Hepsini birden aktarmak çok zor.  Seçilmiş bir an aktarılabilir. uygun uygun 
 Engeller  uygun uygun 
 Doruk  uygun uygun 
 Çözüm  uygun uygun 
 Zaman Dilimi İmkansız uygun  uygun  
ORTAM Yer Uygun Uygun Uygun 
 Zaman Uygun Uygun Uygun 
 Genel Şartlar Uygun Uygun Uygun 
KARAKTER(LER) Görünüş Uygun Uygun Uygun 
 Hareket Tarzı İmkansız kısmen UYGUN 
 Konuşma Tarzı İmkansız İmkansız UYGUN 
 Düşünce Tarzı İmkansız İmkansız UYGUN 
BAKIŞ AÇISI Dışarıdan Uygun Uygun Uygun 
 Gözlemleyen Uygun Uygun Uygun 
 Yaşayan Zor kısmen UYGUN 

 

Buradan yapacağımız çıkarımlar, şunlardır: 

  • Tek bir fotoğraf “kısa bir an”ı anlatır. Çok güçlü bir fotoğraf hikayeyi düşündürebilir ama tamamını anlatamaz. 
  • Hikaye atlatmak için fotoğraflar serisi kullanmak gerekir. 
  • Hikayeyi izleyiciye güçlü aktarabilmek için destek medya (video, ses, müzik) kullanımı mümkündür.    

Artık bu noktadan sonra etkili bir “görsel hikaye anlatımı” için ne yapmalıyız konusuna hızlıca bir bakalım: 

1) Kaynaklar: Bir hikaye, güçlü fotoğraflar, video görüntüleri, sesler, müzikler ve diğer materyaller görsel hikaye anlatırken kaynaklarımız olacak. 

2) Planlama:  

  • Anlatacağımız hikayeyi araştırmalı, anlamalı ve mümkünse hissetmeliyiz. 
  • Hikayenin kritik noktalarını belirlemeli 
  • Buna uygun bir çekim planı yapmalıyız. 
  • Hikaye içerisinde, fotoğraf ile anlatılamayacak noktalar için video ihtiyacını 
  • Ortam sesi ve 
  • Konuşma ihtiyacını saptamılıyız. 
  • Videomuzda kullanacağımız müziği planlamalıyız. 

3) Çekim 

  • Hikayesini çekeceğimiz ortamın bir parçası olmalıyız ancak bunu abartmamalı hikayeye müdahil olmamalıyız. 
  • Hikayenin kendisine ve kahramanlarına saygı göstermeli 
  • Hikayeyi mümkün olduğunca hissederek çekmeliyiz.  
  • Çekim planına uymalı ancak 
  • Şartlara göre de planı esnetebilmeliyiz.  
  • Hikayeyi en iyi ifade edecek farklı çekim açıları aramalı 
  • Ortam sesini 
  • Mümkün ise kahramanları ağzından hikayeyi kaydetmeyi ve 
  • Video görüntüleri almayı unutmamalıyız.  

4) Kontrol 

  • Uygun aralıklarla, çekim planımıza göre fotoğraflarımızı tasnis etmeli, 
  • Eksikleri belirlemeli 
  • Gerekiyorsa yeniden çekmeli 
  • Ve bu döngüyü hikayeyi yeteri kadar anlattığımız kararına varana kadar tekrarlamalıyız.  

5) İşleme 

  • Hikayedeki duyguyu destekleyecek şekilde işlemeli, 
  • Bütün fotoğrafları aynı veya benzer süreçten geçirmeliyiz. Zira farklı süreçlerden geçirilmiş fotoğraflar sunum içerisinde çok sırıtacaktır.  
  • İşlerken abartmamalı, hikayenin ruhunu zedelememeliyiz. 

6) Sunum 

  •  Sunumun etkili olması için hikayeyi en iyi anlatacak akışı tasarlamalı, 
  • Merak uyandıracak bir giriş yapmalıyız.  
  • Fotoğrafları kullanırken yatay/dikey – renkli/siyah beyaz karıştırıp çorba yapmamalıyız.  
  • Abartılı geçişler seçip, hikayeden rol çaldırmamalıyız. 
  • Hikayeyi anlatacak kadar fotoğraf kullanmalı,  
  • Ortam sesi, video, konuşma gibi destek medya kullanmalı, 
  • Toplam süreyi optimize etmeliyiz. Elbette birçok parametreye bağlı olarak değişkenlikler olmakla beraber bir fotoğraf sunumunun 8-12 dakika aralığında olmasının iyi olacağını unutmamalıyız. 
  • Hikayenin ruhuna uygun doğru müziği kullanmalı, çok fazla ve değişik müzikler kullanmamalıyız. 
  • Kullandığımız müziği yaratan bir sanatçının olduğunu ve telif hakları gerekliliklerini göz ardı etmemeliyiz.  
  • Sunumlarımızı video formatında hazırlamalı 
  • Izlemeli, izletmeli ve görüşlere göre düzelterek daha iyi hale getirmeliyiz.  

 

Evet, arkadaşlar. Bugün sizlerle birlikte “Görsel Hikaye Anlatımı” konusunu ele aldık. Umarım bu içerik sizler için faydalı olmuştur, umarım beğenmişsinizdir.

Yeni bir içerik ile görüşene dek esen kalın…