Bugün sizlerle, “Fotoğraf ile Görsel Hikaye Anlatımı” konusunu inceleyelim istiyorum. Çünkü son dönemde yoğun olarak kullanılmaya başlanılan bu terimi anlamak ve doğru şekilde kullanmak gerektiğini düşünüyorum.
Haydi buyurun…
“Görsel Hikaye Anlatımı” kavramı içerisindeki “Hikaye” ifadesini alalım ve biraz buna bakalım.
Sanırım hepimiz hikaye dinlemiş ve anlatmışızdır. O halde nedir Hikaye?
Türk dil kurumunun sözlüğüne göre hikaye, gerçek veya tasarlanmış olayları anlatan düzyazı türü, öykü. Bir olayın sözlü veya yazılı anlatılması anlamına geliyor.
Bir hikayenin varlığından söz etmek için içinde bazı unsurların olması gerekli. Bunlara bakacak olursak:
1) Tema – Konu
Tema: Hikayedeki temel duygu veya kavram temadır. Soyuttur. Geneldir. Yanlızlık, aşk, umut, yaşama sevinci vb.
Konu: Somut bir durumu veya sorunu ifade eder. Örneğin “yalnızlık” temasını “dağ başındaki bir ağacın yalnızlığını“ konu edinerek anlatabiliriz.
Literatüre göre konu iki tarzda hikaye edilebiliyor.
Maupassant tarzı: Hikayede asıl olan “olay” dır. Okuyucunun hikayeyi çok fazla yorumlamasına/hayal etmesine imkan verilmez. Çünkü, hikayedeki olay, mantıklı bir seyir halinde takip eder. Kişilerin portreleri ve olaylar, özenle ve ayrıntılı olarak çizilir.
Çehov tarzı: Hikayede asıl olan “olay” değildir. Hikaye, sona erdiği zaman her şey bitmiş değildir. Hikaye, asıl bundan sonra da devam edecektir. Zira, kişiler tamamıyla tanıtılmadığı, olaylarda kesinlik hakim olmadığı için okuyucunun hayal kurması ve kendine göre yorumlar yapması beklenir.
2) Olaylar Zinciri
Problem: Hikayeyi oluşturan bir problem, bir sorun olması gerekiyor.
Engeller: Bu problem veya sorunun kolayca çözümlenivermesini engelleyen birtakım unsurlar olması gerekiyor.
Doruk noktası: Probelemin bir yerde doruk yapması ve izleyicide heyecan uyandırması gerekiyor.
Çözüm: Olumlu veya olumsuz bir şekilde hikayenin bir çzöüme ulaşması gerekiyor.
Zaman dilimi: Bütün bu olaylar zincirinin bir zaman diliminde geçmesi gerekiyor.
3) Ortam
Yer: Hikayemizin geçtiği bir yer olmalı
Zaman: Hikaye kesin veya göreceli bir zamanı işaret etmeli
Genel şartlar: Hikayenin geçtiği ortamdaki genel şartlar tanımlanmalı
4) Karakter(ler)
Görünüş Tarzı: karakterlerin görünüşünü
Hareket tarzı: hareket tarzını
Konuşma tarzı: konuşma tarzını
Düşünce tarzını: düşünce tarzını hikaye bize anlatabilmeli
5) Anlatıcının pozisyonu
Tamamen dışarıdan bir bakış ile
Olayın içindeki bir gözlemci gözüyle
Veya olayı yaşayan kahraman gözüyle aktarılması gerekiyor.
Madem ki fotoğraf ile görsel hikaye anlatacağız, o halde her bir hikaye bileşenini fotoğraf ile ifade etmek mümkün mü buna bir tablo üzerinde bakalım:
HİKAYE BİLEŞENLERİ | FOTOĞRAF | |
TEMA ve konu | Maupassant | Uygun |
Çehov | Uygun | |
OLAYLAR ZİNCİRİ | Problem | SEÇİLMİŞ BİR AN İÇİN UYGUN |
Engeller | SEÇİLMİŞ BİR AN İÇİN UYGUN | |
Doruk | SEÇİLMİŞ BİR AN İÇİN UYGUN | |
Çözüm | SEÇİLMİŞ BİR AN İÇİN UYGUN | |
Zaman Dilimi | İmkansız | |
ORTAM | Yer | Uygun |
Zaman | Uygun | |
Genel Şartlar | Uygun | |
KARAKTER(LER) | Görünüş | Uygun |
Hareket Tarzı | ÇOK KISITLI | |
Konuşma Tarzı | İmkansız | |
Düşünce Tarzı | ÇOK KISITLI | |
BAKIŞ AÇISI | Dışarıdan | Uygun |
Gözlemleyen | Uygun | |
Yaşayan | Zor |
Peki buradaki kısıtlarımızı ortadan kaldırmak için fotoğraf değil de fotoğraf serisi kullanacağımızı düşünsek tablomuz ne hale gelir?
HİKAYE BİLEŞENLERİ | FOTOĞRAF | FOTOĞRAF SERİSİ | ||||
TEMA ve konu | Maupassant | Uygun | Uygun | |||
Çehov | Uygun | Uygun | ||||
OLAYLAR ZİNCİRİ | Problem | Hepsini birden aktarmak çok zor. | Seçilmiş bir an aktarılabilir. | uygun | ||
Engeller | uygun | |||||
Doruk | uygun | |||||
Çözüm | uygun | |||||
Zaman Dilimi | İmkansız | uygun | ||||
ORTAM | Yer | Uygun | Uygun | |||
Zaman | Uygun | Uygun | ||||
Genel Şartlar | Uygun | Uygun | ||||
KARAKTER(LER) | Görünüş | Uygun | Uygun | |||
Hareket Tarzı | ÇOK KISITLI | kısmen | ||||
Konuşma Tarzı | İmkansız | İmkansız | ||||
Düşünce Tarzı | ÇOK KISITLI | İmkansız | ||||
BAKIŞ AÇISI | Dışarıdan | Uygun | Uygun | |||
Gözlemleyen | Uygun | Uygun | ||||
Yaşayan | Zor | Zor |
Kısıtlarımızın tamamı ortadan kalkmadı. Şimdi de tabloya video + ses ekleyelim bakalım ne olacak?
HİKAYE BİLEŞENLERİ | FOTOĞRAF | FOTOĞRAF SERİSİ | VİDEO+SES | |||||
TEMA ve konu | Maupassant | Uygun | Uygun | Uygun | ||||
Çehov | Uygun | Uygun | Uygun | |||||
OLAYLAR ZİNCİRİ | Problem | Hepsini birden aktarmak çok zor. | Seçilmiş bir an aktarılabilir. | uygun | uygun | |||
Engeller | uygun | uygun | ||||||
Doruk | uygun | uygun | ||||||
Çözüm | uygun | uygun | ||||||
Zaman Dilimi | İmkansız | uygun | uygun | |||||
ORTAM | Yer | Uygun | Uygun | Uygun | ||||
Zaman | Uygun | Uygun | Uygun | |||||
Genel Şartlar | Uygun | Uygun | Uygun | |||||
KARAKTER(LER) | Görünüş | Uygun | Uygun | Uygun | ||||
Hareket Tarzı | İmkansız | kısmen | UYGUN | |||||
Konuşma Tarzı | İmkansız | İmkansız | UYGUN | |||||
Düşünce Tarzı | İmkansız | İmkansız | UYGUN | |||||
BAKIŞ AÇISI | Dışarıdan | Uygun | Uygun | Uygun | ||||
Gözlemleyen | Uygun | Uygun | Uygun | |||||
Yaşayan | Zor | kısmen | UYGUN |
Buradan yapacağımız çıkarımlar, şunlardır:
- Tek bir fotoğraf “kısa bir an”ı anlatır. Çok güçlü bir fotoğraf hikayeyi düşündürebilir ama tamamını anlatamaz.
- Hikaye atlatmak için fotoğraflar serisi kullanmak gerekir.
- Hikayeyi izleyiciye güçlü aktarabilmek için destek medya (video, ses, müzik) kullanımı mümkündür.
Artık bu noktadan sonra etkili bir “görsel hikaye anlatımı” için ne yapmalıyız konusuna hızlıca bir bakalım:
1) Kaynaklar: Bir hikaye, güçlü fotoğraflar, video görüntüleri, sesler, müzikler ve diğer materyaller görsel hikaye anlatırken kaynaklarımız olacak.
2) Planlama:
- Anlatacağımız hikayeyi araştırmalı, anlamalı ve mümkünse hissetmeliyiz.
- Hikayenin kritik noktalarını belirlemeli
- Buna uygun bir çekim planı yapmalıyız.
- Hikaye içerisinde, fotoğraf ile anlatılamayacak noktalar için video ihtiyacını
- Ortam sesi ve
- Konuşma ihtiyacını saptamılıyız.
- Videomuzda kullanacağımız müziği planlamalıyız.
3) Çekim
- Hikayesini çekeceğimiz ortamın bir parçası olmalıyız ancak bunu abartmamalı hikayeye müdahil olmamalıyız.
- Hikayenin kendisine ve kahramanlarına saygı göstermeli
- Hikayeyi mümkün olduğunca hissederek çekmeliyiz.
- Çekim planına uymalı ancak
- Şartlara göre de planı esnetebilmeliyiz.
- Hikayeyi en iyi ifade edecek farklı çekim açıları aramalı
- Ortam sesini
- Mümkün ise kahramanları ağzından hikayeyi kaydetmeyi ve
- Video görüntüleri almayı unutmamalıyız.
4) Kontrol
- Uygun aralıklarla, çekim planımıza göre fotoğraflarımızı tasnis etmeli,
- Eksikleri belirlemeli
- Gerekiyorsa yeniden çekmeli
- Ve bu döngüyü hikayeyi yeteri kadar anlattığımız kararına varana kadar tekrarlamalıyız.
5) İşleme
- Hikayedeki duyguyu destekleyecek şekilde işlemeli,
- Bütün fotoğrafları aynı veya benzer süreçten geçirmeliyiz. Zira farklı süreçlerden geçirilmiş fotoğraflar sunum içerisinde çok sırıtacaktır.
- İşlerken abartmamalı, hikayenin ruhunu zedelememeliyiz.
6) Sunum
- Sunumun etkili olması için hikayeyi en iyi anlatacak akışı tasarlamalı,
- Merak uyandıracak bir giriş yapmalıyız.
- Fotoğrafları kullanırken yatay/dikey – renkli/siyah beyaz karıştırıp çorba yapmamalıyız.
- Abartılı geçişler seçip, hikayeden rol çaldırmamalıyız.
- Hikayeyi anlatacak kadar fotoğraf kullanmalı,
- Ortam sesi, video, konuşma gibi destek medya kullanmalı,
- Toplam süreyi optimize etmeliyiz. Elbette birçok parametreye bağlı olarak değişkenlikler olmakla beraber bir fotoğraf sunumunun 8-12 dakika aralığında olmasının iyi olacağını unutmamalıyız.
- Hikayenin ruhuna uygun doğru müziği kullanmalı, çok fazla ve değişik müzikler kullanmamalıyız.
- Kullandığımız müziği yaratan bir sanatçının olduğunu ve telif hakları gerekliliklerini göz ardı etmemeliyiz.
- Sunumlarımızı video formatında hazırlamalı
- Izlemeli, izletmeli ve görüşlere göre düzelterek daha iyi hale getirmeliyiz.
Evet, arkadaşlar. Bugün sizlerle birlikte “Görsel Hikaye Anlatımı” konusunu ele aldık. Umarım bu içerik sizler için faydalı olmuştur, umarım beğenmişsinizdir.
Yeni bir içerik ile görüşene dek esen kalın…