Bu yazımızda; kompozisyonda tam ya da ayna simetri, aksak simetri ve asimetri konularını ele alacağız ve fotoğrafta bu kavramların bize nasıl avantajlar getirebileceğini konuşacağız.
Hadi buyurun….
Simetri, bir eksenin her iki tarafında aynı görüntünün oluşması anlamına gelir. Doğada çok sıklıkla karşılaşırız simetri ile. Örneğin, insan bedeni, yüzü, çiçekler vb.
Bu kadar, sıklıkla gördüğümüz simetriyi, insan beyni içselleştirmiştir ve çok çabuk kabullenir, beğenir. Hal böyle iken bize de simetriyi fotoğraflarda kullanmak kalıyor.
Diğer bir pencereden baktığımızda, fotoğraf kompozisyonunda simetriyi kullanarak fotoğrafa bir duygu, emotion yükleyebiliriz. Bunun için simetri türlerini ve izleyiciye çağrıştırdığı şeyleri bilmeliyiz.
Haydi birlikte bakalım.
Tam (Ayna) Simetri: Bu tarz simetri, tanımında da bahsedildiği gibi en az bir eksenin her iki tarafında objelerin mükemmel bir benzeşimle yerleşmiş olmasını gerektirir. Görüntünün ayna yansıması, eksenin diğer tarafında da oluşmalıdır. Bu nedenle adı Tam (Ayna) simetridir. Durgun su yansımalarında, ayna yansımalarında, mimaride bu tarz simetri sıkça gözlemlenir. Ekranda linkini gördüğünüz videoda incelediğimiz altın oran veya üçler kuralı tam simetri fotoğraflarında genellikle kullanılmaz. Eksenin her iki tarafındaki görüntü bire bir aynı olduğu için, genellikle eksen kadrajın tam ortasından geçer. Bu durum, tam bir denge hissi uyandırır. Kadrajda her şey yerli yerinde, simetrik ve stabildir. İzleyicide, güven/durağanlık/kararlılık etkisi uyandırır. Fotoğrafımızda yaratmak istediğimiz duygu bunlardan birisi ise tam simetriyi kullanabiliriz.
Aksak Simetri: Eksenin her iki tarafında görüntü çoğunlukla benzer şekilde yerleşmiştir. Ancak, birkaç öge tam simetriyi bozarak sadece eksenin bir tarafında yer alır. Göz ve beyin bu düzensizliği hemen fark eder ancak rahatsız olmaz. Aksine, fotoğrafta bir hareket, bir dinamizm hissiyatı uyanır. Eğer fotoğraflarımıza dinamizm/hareket katmak istiyorsak tam simetri yerine aksak simetri kullanabiliriz.
Asimetri: Potansiyel olarak simetri oluşturabileceği halde, objelerin kadraj içerisinde simetri oluşmaması halidir. Tamamen enerjikliği, sıra dışılığı, düzensizliği, dağınıklığı ve rutine sırt çevrilmesini ifade eder. İnsan gözü ve beyni bu durumu tereddüt ile karşılar, zaman zaman rahatsız olabilir, reddedebilir. Ancak çoğunlukla da merak hissi uyandırır, sorular sordurur. İzleyicinizi irite etmek pahasına da olsa, risk alarak ilgi çekmek için fotoğraflarınızda asimetriyi kullanabilirsiniz.
Bugün hep birlikte, tam simetri, aksak simetri ve asimetri kavramlarını, fotoğraf kompozisyonunda bunların nasıl kullanılabileceğini ve bu kavramları kullanarak izleyiciye nasıl duygular aktarabileceğimizi gördük.
Esen kalın…