Bir önceki yazımızda Samanyolu (Milky Way) çekimini paylaşmıştık. Aynı serinin devamı olarak bu yazımızda da yıldız çizgileri (Star Trails) nasıl pozlanır konusunu paylaşacağım.
Nelere ihtiyacımız var?
- Tripod : Tıpkı samanyolu çekiminde söylediğimiz gibi, olmazsa olmazlardan ilki tripod. Sizin yoksa bile arkadaşlarınızdan bir tane ödünç almadan sakın başlamayın.
- Bulb modunu destekleyen bir DSLR : Birazdan detaylarını inceleyeciğimiz gibi bu çekim tekniği uzun pozlamayı gerektiriyor. Bu nedenle makinanızın Bulb modunu desteklediğinden emin olun lütfen. Eğer desteklemiyorsa 30 sn. çekim yapabiliyor olmalı. Çünkü anlatacağımız ikinci bir teknik var ki o da 30 sn. lik çekimleri gerektiriyor.
- Bulb modunu destekleyen Kablolu veya kablosuz kumanda : Makinamızın Bulb modunda uzun süreli bir pozlama yapacağımız için, deklanşöre sürekli basmak mümkün olmayacak. Bu nedenle bu görevi yerine getirecek bir kablolu/kablosuz tetikleyiciye ihtiyacımız var. Bu tip kumandalar piyasada bol ve ucuz fiyatla satılıyorlar. Ancak Bulb modunda çekimi desteklediğini doğrulamadan lütfen almayın.
- Tamamen karanlık bir gökyüzü : Olmazsa olmazlardan birisi de bu. Ay ışığı ve şehir ışıkları bu tür pozlamalarda gökyüzünü ışık ile kirletir, yıldızların görünmesini engeller. Bu nedenle hiç ışık almayan, ay olmayan, bulutsuz ve nemsiz, kuru temiz bir gökyüzüne ihtiyacımız var.
Hazırlık
Öncelikle ay takvimini takip etmelisiniz. Ayın çevrimi içerisinde hiç görünmediği dönemi belirlemeli, çekim yapabileceğiniz geceleri tespit etmelisiniz. Böyle geceler bir aylık süre içerisinde 3-4 gün olacaktır. Bu nedenle doğru geceleri seçmezseniz bir sonraki çevrime kalacağınızı lütfen unutmayın.
Çekim günü gelmeden önce çekim yapacağınız bölgeye karar vermelisiniz. Bu tip çekimlerde sadece gökyüzünü çekmek fotoğrafı doyurucu yapmayacaktır. Bu nedenle, fotoğrafın ön planına koyacağınız objelerin olduğu bir mekan bulmalısınız. Ön plana yerleştirilecek objeler bir ağaç, kullanılmayan bir ev, tarihi eser veya biçimli bir kaya bile olabilir. Burası sizin yaratıcılığınıza kalmış.
Çekimden önce çekim açınızı belirlemelisiniz. Yanınızda götüreceğiniz bir pusulayı veya akıllı telefonların pusula özelliğini kullanarak Kuzey yönünü tespit etmelisiniz ve çekim açınızı bu konuma göre belirlemeli, tripodunuzu kurmalısınız. Neden kuzeye doğru? Çünkü dünya kuzey ile güney kutubunu birleştiren sanal bir eksen etrafında dönüyor. Biz de kuzey yarım kürede yaşıyoruz. Kameramızı kuzeye çevirir ve yeterince uzun pozlama yaparsak, dünyanın eksen etrafındaki dönüşü nedeniyle, kuzey yıldızının merkezde kaldığı ve diğer tüm yıldızların onun etrafında daireler çizdiği bir çekimi başarabiliriz. Yok eğer, yönümüzü kuzeye çevirmezsek ne olur? Güneye dönersek, biz kuzey yarım kürede olduğumuz için yıldız çizgilerini yatay çizgiler şeklinde pozlarız. Diğer yönlere dönersek, tam dairesel olmayan yaylar pozlamamız mümkün olacaktır. Ancak tecrübeler gösteriyor ki en estetik olanı, kuzey yıldızına yönelip pozlama yapmak. Vakitiniz bolsa alternatifleri de deneyin tabii ki…
Soğuk bir mevsimde iseniz, hem kendiniz hem de makinanız için gerekli önlemleri almalısınız. Yanınıza bir termos sıcak çay, sohbet için birkaç arkadaş alırsanız daha keyifli bir çekim sizi bekliyor demektir.
Makina Ayarları ve Çekim
Daha mavi bir gökyüzü elde etmek için makinanızda beyaz ayarını tungsten ışığa ayarlamak gerekecektir. Aksi takdirde gökyüzü koyu kızıl bir renk verir ki bu da pek hoş durmuyor bu tip fotoğraflarda. Samanyolu çekiminin aksine bu sefer yüksek ISO’ya ihtiyacımız yok. Çünkü pozlama süresini uzatmamız gerekli. Ancak bu şekilde, dünyanın/yıldızların dönüşünden kaynaklanan ışık çizgilerini kaydedebiliriz. Yani özetle ISO 100 veya 200 olarak ayar yapıyoruz. Tamamen karanlık bir gecede, sadece yıldızlardan gelecek ışık ile uzun pozlama yapacağımız için diyaframı çok fazla açmamız süreyi kısaltır, çok kısmamız ise süreyi çok uzatacaktır. Bu nedenle f/4 veya f/5.6 uygun diyafram açıklıkları olarak değerlendirilebilir.
Pozlama süresinin seçimi için aşağıdaki iki teknikten birisini seçerek karar vermek durumundayız:
1) Tek seferde pozlama : Kişisel olarak benim tercih ettiğim teknik bu.
2) Peşpeşe 30 sn.lik pozlamalar ve sonrasında Photoshop’ta birleştirme : Özellikle Bulb modu olmayan makinaların kullanıldığında işe yarıyabilir.
Tek seferde pozlama, yapmaya karar veriseniz; makinamızı manuel moda getiriyoruz. Netlik ayarını sonsuz yapıyoruz. Pozlama süresini Bulb olarak ayarlıyoruz. Sonrasında 45 dk – 90 dakika arasında pozlanması için makinamızı kendi haline bırakıyoruz. Biz bu arada çayımızı içip, arkadaşlarımızla sohbet ediyoruz. Pozlama süresinin daha kısa tutulması yıldız çizgilerinin kısa kesik çizgiler halinde görünmesine yol açar. Pozlamanın uzaması ise, uzun pozlamadan kaynaklanan kumlanma (gren) ve pil yetmeme riskini beraberinde getirebilir. Bu nedenle pilinizi bu çekime başlamadan önce iyice doldurmanız şiddetle tavsiye edilir. Yoksa sonunda bir de bakarsınız ki, çekimin bir yerlerinde pil bitmiş ve makina kendisini kapatmış. Herşey bir yana emeğiniz boşa gitmiş…
Aynı gecede en fazla 3-4 kare pozlayabileceğiniz için, emeğin boşa gitmemesi önemli. Bu nedenle ilk çekimden önce bütün ayarları yapıp, kadrajı oluşturup, 10 dakikalık bir deneme pozlaması yapın. Sonra çektiğiniz fotoğrafı inceleyin. Elbette çok uzun pozlamanın verdiği sonucu vermeyecektir ama en azından ayarlarınızda bir yanlışlık var ise saatlerce beklemeden görmeniz mümkün olacaktır.
Bir diğer konu, siz ve arkadaşlarınızdan hiç biri pozlama sırasında bir ışık kaynağı ile kadrajınız içine girmemeli veya gökyüzünü kirletmemelidir. Saatlerce çekim yapıp da kadrajın ortasında arkadaşınızın hayalet silüetini görmek istemezsiniz değil mi?…
Eğer tek seferde değilde, çoklu pozlamalarla fotoğrafı oluşturmak istiyorsanız; makinanızın veya kumandanızın interval (fasılalı) çekim özelliği olmalı. Pozlama süresini 30 sn, pozlar arasında bekleme süresini 1 sn ayarlamalısınız. Eğer toplam 60 dakikalık bir pozlama yapacaksanız hesap şöyle: 60 dakika=3600 saniye. Bir karenin pozlanması 30 sn+1 sn bekleme=31 sn. 3600 sn/31 sn = 116 kare. Demek ki peş peşe 116 kare çekmek durumundasınız. Daha sonrada bu 116 kareyi Photoshop programında Stack Photos özelliğini kullanarak birleştirmelisiniz. Dediğim gibi bu çekim tarzı benim tercih ettiğim tarz değil, ben tek seferde çekmeyi tercih ediyorum.
Fotoğrafın İşlenmesi
Çektiğiniz fotoğrafı, işleme yazılımında (çoğunlukla Photoshop) açın. Eğer RAW formatta çektiyseniz (ki şiddetle tavsiye ederim), beyaz ayarı, parlaklık/kontrast ve keskinlik gibi ayarlarınızı yapın. Dikkat edilecek tek şey, uzun pozlama ile çektiğimiz için kumlanma (gren) olma olasılığıdır. Bu nedenle işlerken daha fazla kumlanma oluşmamasına özen gösterin. Gerekiyorsa kumlanma azaltıcı yazılım yada Photoshop yamalarından kullanın. En önemlisi de sizi tatmin eden, hoşunuza giden, başarılı fotoğraflarınızı paylaşın…
Yıldız çizgileri pozlama işi de bu kadar…Umarım faydalı olmuştur. Görüş ve önerilerinizi lütfen bildirin. İyi çekimler….
Okan YILMAZ