Bugün, son birkaç yılda karşımıza çıkmaya başlayan, yeni nesil makinalarda görünen piksel shift yani piksel kaydırma teknolojisi ile fotoğraf çekme konusuna şöyle bir bakalım istiyorum. Eğer konuyu merak ediyorsanız, haydi buyurun.
Bildiğiniz gibi gövde içi IBIS sistemleri, kameranın olası titreşimlerini tolere etmek için tasarlanmış sistemler. Ancak, piksel kaydırma teknolojisinde, bu sistem amacından biraz farklı kullanılıyor. Şöyle ki, fotoğraf makinamız RAW formatında bir kare fotoğraf çekiyor. Sonra sensör, titreşim önleme sistemi marifetiyle, yarım piksel sağa kaydırılarak bir kare, yarım piksel sola kaydırılarak bir kare, yarım piksel yukarı ve yarım piksel aşağı kaydırılarak birer piksel fotoğraf çekiliyor. RGB yani kırmızı, yeşil ve mavi renk kanallarının, X-Trans sensör desenine bu şekilde yarımşar piksel hareket ettirilmesiyle sonuçta 20 tane RAW fotoğraf çekilmiş oluyor.
Artık eldeki 20 fotoğrafın, çekim algoritmasına uygun bir şekilde birleştirilerek tek bir fotoğraf haline getirilmesi gerekiyor ki bunun için de Piksel Shift Combiner gibi bir yazılım kullanılıyor. Bu yazılımla birleştirilmiş nihai fotoğraf ortaya çıktığında hem renk doğruluğu hem de çözünürlük olarak üst seviyede bir fotoğraf ortaya çıkıyor.
Birazdan örnek bir çekimi ve birleştirmeyi birlikte yapacağız. Ben, birazdan örnek çalışmayı Fujifilm X-T5 ile yapacağım. Yine X-H2’de menüye ulaşma yöntemini de göstereceğim. Bu iki kamera dışında, gerek Fujifilm ve gerekse başka marka modeller kullanan arkadaşlarımız, varsa, kendi makinalarında bu özelliği nasıl kullanabilecekleri kullanma kılavuzuna bakarak öğrenebilirler.
Örnek çalışma öncesinde bazı kısıtlarımız var, onlardan bahsetmemiz gerekir:
- Piksel kaydırmalı çoklu çekim fotoğrafçılığı yalnızca elektronik deklanşör kullanılarak gerçekleştirilebilir.
- ISO değeri, maksimum 1600 olabilir. Daha yüksek değerlerin seçilmesi veya OTOMATİK ayarının seçilmesi durumunda, kamera otomatikman ISO 1600 hassasiyetine geçer, daha düşük değerler seçilmiş ise seçilmiş değer değişmeden kalır.
- RAW KAYIT seçenekleri için kullanılabilen tek seçenek KAYIPSIZ SIKIŞTIRILMIŞ seçeneğidir.
- Netleme tipi olarak S (AF-S) veya M (manuel) seçili iken çekilen fotoğraf çekilirse seçilen odak modunda çekim yapılır. Ancak için C (AF-C) seçiliyken çekilen fotoğraflar, S (AF-S) netleme modunda çekilecektir.
- Çekim sırasında konu veya kamera hareket ederse, çekimler birleştirildiğinde istenen sonuçlar elde edilemeyebilir. Bu nedenle kameranın titreşimini en aza indirmek için zamanlayıcıyı veya uzaktan kumanda kullanmanız önerilir. Diğer taraftan, çektiğimiz konunun tamamen durağan, hareketsiz bir konu olması gerekir. Aksi takdirde istenilen sonuç alınamaz.
- ÇEKİM AYARLARI, IŞIK TİTREŞİMİ AZALTMA otomatik olarak KAPALI olarak ayarlanacaktır.
- Pozlama telafisi için bir değer seçilmişse, bu değer 20 karenin tümü için geçerli olacaktır.
- Piksel kaydırmalı çoklu çekimi Pixel Shift Combiner yazılımını kullanarak tether çekim şeklinde de uygulayabilirsiniz.
Kısıtlarımızı da öğrendiğimize göre artık çekim için hazırız. Burada dikkat edeceğimiz en önemli şeylerin başında tam durağan bir çekim yapmak geliyor. Hem konunun hem de kameramızın tam durağan olması gerekli. Bunu sağladığımızda artık çekim ayarlarını yapabiliriz.
X-T5’te MENU-ÇEKİM AYARLARI VE PİKSEL KAYDIRMALI ÇOKLU ÇEKİM seçeneğini seçmelisiniz. Eğer X-H2 kullanıyorsanız DRIVE butonu ile ilgili menüye girmeli ve en alttaki PİKSEL KAYDIRMALI ÇOKLU ÇEKİM seçeneğini seçmelisiniz.
Bu noktada bize çekimler arasında bırakılacak zaman aralığı sorulacaktır.
EN KISA ÇEKİM ARALIĞI’nı seçmenizi öneriyorum. Zira az önce de altını çizdiğim gibi bu tip çekimlerde kadraj içerisine denk gelen ögelerin tamamen stabil olması gerekir. Zaman aralığı uzadıkça stabilite tehlikeye girebilir. Bununla birlikte siz tamamen kontrol altında tuttuğunuz bir ortam yaratabildiyseniz dilediğiniz zaman aralığını seçebilirsiniz.
Flaşı her çekimde kullanmayı düşünüyorsanız, flaşın çekimler arasında şarj olmasını sağlayacak kadar uzun bir değeri belirleyip ZAMAN ARALIĞI olarak seçebilirsiniz. Flaş, 1/25 saniye veya daha yavaş enstantane hızlarında deklanşörle senkronize olabilecektir, seçiminizde bunu da göz önünde bulundurun lütfen.
Piksel kaydırmalı çoklu çekim seçeneği kullanılarak çekilen fotoğraflara, izleme (playback) ekranında bakarken ekrandaki gibi bir simgeyle işaretlendiğini görebiliriz.
Artık bu çekimleri FUJIFILM Pixel Shift Combiner yazılımını kullanarak birleştirebiliriz.
Bunun için ekranda linkini verdiğim adresten Fujifilm Pixel Shift Combiner yazılımını indiriyor ve bilgisayarımıza kuruyoruz. Ben indirdim ve kurdum.
Daha sonra piksel kaydırmalı çektiğim fotoğrafları SD kartımdan, GECİCİ adını verdiğim bir klasöre kopyalıyorum.
Sonra Pixel Shift Combiner yazılımını açıyorum. Yazılımın arayüzü ekranda göründüğü gibi ve maalesef İngilizce bir arayüz.
Burada REGISTER JOBS butonuna basarak açılan pencerede az önce kopyaladığımız fotoğrafları tanıtıyoruz. Bunun için dizini buluyor, ilk fotoğraftan son fotoğrafa kadar seçiyoruz. Aşağıda birleştirme işleminin YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜK+DOĞRU RENK algoritması ile mi yoksa sadece DOĞRU RENK algoritması ile gerçekleşmesini istediğimizi seçiyoruz. Ben burada YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜK+DOĞRU RENK seçeneğini işaretliyorum. Sonrada sağ alt köşedeki OPEN tuşuna basıyoruz.
Burada gördüğünüz gibi yazılım, ilgili fotoğrafları kabul ediyor. Bakın buradaki iş listesine bir kalem olarak eklendi. Dikkatinizi çekerse bizim ilk ve son fotoğrafımızın numaraları buraya geldi. Artık işlemin başlatılmasının beklendiği ifade ediliyor.
Başlatmak için yukarıda RUN ve STOP tuşları var. Şimdi RUN tuşuna basarak işlemi başlatıyorum. Burada gördüğünüz ilerleme çubuğunda COMBINING yani birleştiriliyor yazıyor ve çubuk ilerliyor. İşlem bir süre sonra sona eriyor.
Peki bitince nereye kaydedecek? İşte aşağıda bu kutucukta tik işareti olduğu için, her bir fotoğrafı aldığı GECİCİ dizininin içine kaydedecek. Eğer biz işlem başlamadan bu tik işaretini kaldırsaydık, buradaki OUTPUT folder yani kaydedilecek dizin bölgesine istediğimiz bir dizini seçebilecek ve kayıt işlemini buraya yapabilecektik.
Bakın, bu arada COMPLETED yani tamamlandı yazdı şimdi. Bizim GECİCİ dizinimizde her bir fotoğraf dosyası burada. Bununla birlikte birleştirilmiş RAW dosyası DNG uzantısı ile bu dizine kaydedilmiş durumda. Bu dosyanın özelliklerine hızlıca baktığımızda 666.6 MB’lık devasa bir dosya olduğunu görüyorum. Dosyayı photoshop ile açalım ve bakalım.
Camera Raw eklentisi içinde dosya açıldığında, son derece iyi kaliteli bir dosya ile karşılaşıyoruz. Hiç dokunmadan aç diyelim. Yüzde yüz büyütmedeki detaylar ve renkler bence çok iyi görünüyor. Bakın her yerde küçük detaylar dahi son derece net bir şekilde görünüyor. Fotoğrafın içinde biraz dolaşalım. Her bir rengin, her bir detayın son derece keskin bir şekilde fotoğrafta göründüğünü umarım videoda siz de görebiliyorsunuzdur. Biraz daha büyütelim. Şu anda %200 büyütme. Lütfen detaylara bakar mısınız? %300 büyütme. Gerçekten çok iyi. %400 büyütme. Çok iyi. Tekrar dönelim %100’e.
Bu dosyanın fiziksel boyutlarına bakalım bir de. X-T5’te normal bir dosyanın boyutu 7728 piksele 5152 pikseldir. Gördüğünüz gibi bu dosya 15456 piksele 10304 piksel boyutlarında. Her yönde piksel sayısı iki katına çıkmış. Bu da dosyanın 4 kat büyük olduğu anlamına geliyor. Yani yam 160 megapixel boyutlarında ve orjinal dosyadan 4 kat büyük.
Bu arada az önce söylemeyi unuttum. Oluşturulan yeni ve büyük dosyanın kontrolünü PİKSEL SHİFT COMBİNER yazılımı içinden de kontrol edebiliyoruz. Tekrar o pencereye dönecek olursak sağ üst köşede CHECK RESULT butonu var. Buna bastığımızda bir başka pencere açılıyor. Bu pencerede oluşturulmuş büyük dosyanın küçük bir kopyası sol tarafta. Bu küçük kopya üzerinde bir noktaya dokunduğunuzda, orası işaretleniyor ve aşağıdaki seçilmiş büyütme oranı kadar büyütülerek sağdaki ana pencerede gösteriliyor. Örneğin %200, %400 ve %800 büyütme ile bakabiliyorsunuz. Elbette bu sadece bir kontrol penceresi. Asıl incelemeyi az önce yaptığımız gibi photoshopta yapmak daha sağlıklı her zaman için.
Evet arkadaşlar. Bu şekilde piksel kaydırmalı çoklu çekim gerçekleştirmiş ve birleştirmiş olduk. Bu çekim türü elbette her seferinde kullanılacak bir çekim türü değil. Ancak gerçekten yüksek çözünürlük, üst seviye detay ve renk doğruluğu gereken yerlerde bu çekim türünü kullanabilirsiniz. Tekstil gibi, el işlemesi vb. gibi ürün çekenler, detaylara dikkat çekmek istediklerinde kullanabilirler. Ya da antika veya tarihi bir eserin fotografik bir replikası çıkarılmak istendiğinde kullanılabilir. Çok çok büyük boyutlarda baskı ihtiyacı olduğunda kullanılabilir. Ama şu kesin ki her zaman kullanılacak bir özellik değil.