Biliyorsunuz, her yeni çıkan Fujifilm fotoğraf makinası ile birlikte AF sistemi (yani otofokus sisteminin) biraz daha geliştirildiğini duyuyoruz.  Geliştirmeleri çok iyi de… Manuel fokus sisteminden kimse bahsetmiyor. Oysa çok hairka bir manuel fokus sistemi var Fujifilm makinaların. 

Gelin bugün ben size Fujifilm X-T3 üzerinden manuel fokus özelliklerini anlatayım ve hep birlikte anlayalım. Haydi buyurun… 

 

Manuel otofokusa makinamızın ön tarafındaki seçim mandalını M pozisyonuna alarak geçiyoruz. Böylece makinamızın otofokus sistemlerini devre dışında bırakıyoruz. Böylece tüm kontrol bizim elimize geçiyor. Harika bir his değil mi? 

Bmod 

  • otofokus özelliği olmayan manuel lensler kullanacağınız zaman 
  • Özellikle stabil konularda örneğin manzara fotoğraflarında netliği kendiniz ayarlamak istediğinizde kullanılır.  

Lensimizin en ön halkasını yani netlik halkasını çevirerek netlik yapıyoruz. X sistem makinalarda manuel fokus kullanmak bana göre çok keyifli. Bu işi keyifli hale getiren birkaç özellik var.  

Bunlardan ilki Manuel Fokus Mesafe Göstergesi. Vizörde veya LCD ekranınızın hem altında yatay bir çubuk gibi duran bu göstergeyi göremiyorsanız, şöyle açıyoruz. 

  • Menü 
  • Kur 
  • Ekran ayarları 
  • Kişisel ayarı göster 
  • MF mesafe göstergesini aktif ediyoruz.  

Gösterge bize 0.1 metre ile sonsuz arasındaki netlik mesafesini gösteriyor. İşinize yarar mı bilmem ama bu bölümlemeyi metre değilde feet (ayak) olarak da ayarlayabilirsiniz. Yine 

  •  Menü 
  • Kur 
  • Ekran ayarları 
  • Netlik ölçüm birimi 
  • Metre veya feet 

Netlik halkamızı sağa/sola çevirdiğimizde bu gösterge üzerinde bir mavi çizgi ile bir beyaz noktanın hareket ettiğini göreceksiniz. Bunlar ne anlama geliyor: 

  • Beyaz nokta, bulunduğunuz noktadan itibaren kaç metre uzağı netleme yaptığınızı gösteriyor. Yani fotoğrafı çektiğinizde fotoğrafta en net çıkacak bölge bu bölge olacaktır. Örneğin benim şu andaki ayarıma göre xxx metre.  
  • Beyaz noktanın etrafındaki mavi çizgi ise en net noktanın önünde ve arkasında kalan teknik olarak kabul edilebilir netlik bölgesini işaret ediyor. Sanırım burayı biraz açmam lazım: 

Lensler, bir noktaya netlik için kilitlendiklerinde, optik kurallarına göre o noktanın önünde ve arkasında kalan bir kısım bölge de net olur. Buna net alan derinliği denir. Unutulmamalıdır ki, netlik noktası fotoğraftaki en net yer, önü ve arkasındaki bölge ise kabul edilebilir netlikteki bölgelerdir.  

Net alan derinliği kullandığınız lensin fokal uzaklığına, seçtiğiniz diyafram değerine ve netlik noktasına olan mesafenize göre makinanız tarafından hesaplanır. Bunun matematiksel bir formülü de var ama o detaya girmemizin bir anlamı yok.  

Mavi çizgiyi kullanmak bize pratikte çok fayda sağlar. Nasıl mı? Fotoğrafınızda geniş bir bölgenin net olmasını isterseniz, netlik yapacağınız noktayı manuel olarak ileri geri değiştirdiğinizde, mavi çizginin büyüyüp küçüldüğünü görürsünüz. Amacımız, fotoğrafta mümkün olduğunca geniş bir bölgeyi net yapmak ise mavi çizgiyi olabildiğince büyütmek için, bazen asıl netleyeceğimiz objeye değil de farklı bir yere netleme yapabiliriz. Burada asıl netlemek istediğimiz obje net alan derinliği içinde kalacak, yine net olacak ama fotoğrafımızda olabildiğince çok yer net görünecektir. Zaten bu tekniğin adı da hiperfokal fokus (netleme) dur. Bu tekniği uygulamak için hesaplar yapmak veya telefon applikasyonları kullanmak gerekirken, Fujifilm bunu bize kendiliğinden hem de görsel olarak sunmuş durumda. Mutlaka denemeli ve kullanmalısınız. Bu arada bu özellik sadece manual fokusda değil, otofokusda da kullanılabilir.  

Tekrar konumuza yani manuel fokusa dönelim. 

Manuel fokus kullanırken faydalı özelliklerden bir diğeri AF-L tuşuna basmak. Bu tuşa bastığınız anda makinanız netlik karesinin işaretlediği yere otofokus yapacak ve tekrar kontrolü size bırakacaktır. Bu netlik halkasını bir baştan bir başa çevirme yerine hızlıca netlik noktasına ulaşma ve sonrasında ince ayarları fokus halkası ile kendi kendimize yapmaız için güçlü bir destek.  

Peki doğru yere netlik yaptığımızı nasıl bileceğiz. Makinamız bu konuda da bize muhteşem araçlar sunmuş.  

  • Menü 
  • AF/MF 
  • MF Yardımı 
  • Odak Tepe Vurgulama 
  • Kırmızı (Yüksek) 

Bu ayar grubunu seçip, netlik halkasını çevirdiğinizde ekranda parlak kırmızı renkli sınır çizgileri oluştuğunu göreceksiniz. Netlik bölgesinin yeri değiştikçe bu çizgilerinde yeri değişecek. Bu çizgiler size netlediğiniz yerleri işaret ediyor. Böylece, nereye netlik yaptığınızı görerek yönetebieceksiniz. Nasıl harika değil mi? 

MF yardımı menüsünde Standart / Dijital ayırma görüntüsü / Dijital mikroprizma gibi yardım seçenekleri de var. Ancak bana göre en güzel netleme yardımı Odak Tepe Vurgulama. Siz diğerlerini de deneyerek hangisini kullanmak istediğinize karar verirsiniz. 

Bu arada Odak Tepe Vurgulama (Focus peaking) bize farklı renklerle ve farklı şiddetlerde vurgulama seçenekleri sunmuş. Ben kırmızı ve yüksek seçeneğini kullanıyorum. Siz diğer renk ve şiddet opsiyonlarından size en uygununu seçebilirsiniz.  

Manuel fokus yaparken kullanabileceğimiz bir diğer araç ise fokus noktasına zoom yapma. Makinanızda AE-L ve AF-L tuşları arasındaki çarka bir kez basarsanız netlik karesinin işaretlediği yere zoom yapmış olursunuz. Böylece netlik halkasını çevirerek ve kırmızı tepe noktaları takip ederek en net olmasını istediğiniz yeri seçebilirsiniz. Aynı çarka bir kez daha basarak veya deklanşöre yarım basarak zoomdan çıkabilir ve normal görüntüye geçebilirsiniz.  

Eğer çarka bastığınızda netlik karesine zoom yapmadıysa, fonksiyon tuşu ayarlama özelliğini kullanarak bunu geri getirmemiz gerekecektir. Bunun için 

  • DISP/BACK tutşuna uzun basın 
  • R-DIAL seçin 
  • NETLEME seçin. 

Şimdi denediğinizde olduğunu göreceksiniz.  

Evet arkadaşlar; 

Bugün Fujifilm X-T3 üzerinde Manuel fokus nasıl ve nerelerde kullanılır. Manuel fokus yaparken bize yardımcı olacak araçlar nelerdir gibi konuları gördük. Ucundan köşesinden biraz net alan derinliği ve hiperfokal netlik mesafesi konularına da değindik. 

Ben her ne kadar bu özellikleri Fujifilm X-T3 üzerinden göstermiş olsam da Fujifilm X sistem makinalarda bu özellikler aynen veya çok benzer şekilde var. Siz kendi makinanızı biraz incelediğinizde benzer özellikleri kullanabilecek durumda olacaksınız.   

Son söz olarak, her ne kadar otofokus sistmeleri çok gelişmiş olsa da ve her geçen gün daha da gelişiyor olsa da manuel fokusu öğrenmenizi ve yer igeldiğinde kullanmanızı şiddetle tavisye ederim. Çünkü hem öğretici hem de keyiflidir. Tıpkı eskilerde olduğu gibi… 

Umarım bu içerik sizler için faydalı olmuş ve beğenmişsinizdir.

Gelecek hafta farklı bir yazıda yeniden görüşmek üzere hoşçakalın diyorum.